“Trumponomics” en “Lulanomics” maken het werk van de Centrale Bank moeilijk, die besluit af te wachten

De onzekerheid over de effecten van het economische beleid van Donald Trump in de Verenigde Staten en Luiz Inácio Lula da Silva in Brazilië heeft ertoe geleid dat de Centrale Bank een afwachtende houding heeft aangenomen bij het bepalen van haar monetaire strategie. Deze voorzichtigere aanpak bleek uit de notulen van het Monetary Policy Committee (Copom) die dinsdag zijn gepubliceerd (13). In tegenstelling tot eerdere vergaderingen heeft het bestuur ervoor gekozen om geen uitspraken te doen over de toekomstige ontwikkeling van het Selic-tarief.

Vorige week verhoogde het comité het Selic-tarief met 0,5 procentpunt naar 14,75% per jaar - het hoogste niveau sinds 2006. Deze stap werd al verwacht tijdens de vergadering in maart, toen bestuurders na een verhoging met 1 procentpunt aangaven dat een nieuwe verhoging waarschijnlijk was, zij het in een lager tempo.

De toegenomen onzekerheid had een directe invloed op de communicatie van de BC over de vervolgstappen. In maart gaf het Comité, ondanks de erkenning van de grote onzekerheid, toch aan dat er "een kleinere aanpassing zou plaatsvinden tijdens de volgende vergadering". In mei werd in de notulen duidelijk gemaakt dat het "scenario met hoge onzekerheid" en de gevorderde fase van de verkrappingscyclus "extra voorzichtigheid en flexibiliteit vereisen om nieuwe gegevens te verwerken."

Dit betekent dat de BC ervoor heeft gekozen om zich niet te committeren aan een specifieke omvang voor de volgende stap met betrekking tot de Selic-rente. Zij wacht liever op de ontwikkeling van economische indicatoren om de monetaire verkrapping te bepalen.

Onstabiel mondiaal scenario vereist extra voorzichtigheid met betrekking tot de Selic-snelheid

De BC schat in dat de onzekerheden in het externe scenario toenemen. Een recent voorbeeld van de veranderende economische politiek van president Donald Trump was de tijdelijke overeenkomst met China om de handelstarieven tussen de twee grootste economieën ter wereld te verlagen. Hiermee werd een bestand van 90 dagen ingesteld. De deal werd in maart aangekondigd.

In maart werd de situatie al als uitdagend beschouwd, maar in mei werd de beoordeling nog ernstiger: de externe omgeving werd gezien als "ongunstig en bijzonder onzeker". Volgens de directeuren van BC bleek de onzekerheid "veel groter dan verwacht", waarbij tariefschokken en onzekerheidsschokken onvoorspelbare gevolgen hadden voor verschillende sectoren van de wereldeconomie, zoals bedrijven en consumenten.

De verslechtering van het wereldwijde groeiscenario, die al in maart op de radar verscheen, werd in mei nog groter, wat "grotere voorzichtigheid bij het voeren van binnenlands monetair beleid" vereiste.

Andere externe factoren die de monetaire autoriteit zorgen baren, zijn onder meer de verkrapping van de internationale financiële omstandigheden en de toenemende geopolitieke spanningen.

Een sterkere wereldwijde groeivertraging wordt genoemd als een mogelijke factor voor het terugdringen van de inflatie. Aan de andere kant worden de wereldwijde financiële omstandigheden in een omgeving van verhoogde onzekerheid 'bijzonder belangrijk', waardoor de rentetarieven kunnen stijgen en er druk ontstaat op wisselkoersen in opkomende economieën.

Een ander effect is dat het voeren van economisch beleid op verschillende vlakken (zoals fiscale stimulering, beperkingen op het arbeidsaanbod, importtarieven en wijzigingen in de relatieve energieprijzen) op zichzelf al een belemmering vormt voor nieuwe investeringen en effect heeft op de activiteit, de verwachtingen, de prijsvorming en de inflatie. Ook de grotere geopolitieke spanningen vergroten de noodzaak tot voorzichtigheid bij opkomende landen.

Binnenlandse uitdagingen vergroten inflatiezorgen

Ook het nationale scenario brengt toenemende complexiteit met zich mee, wat ertoe bijdraagt ​​dat het Selic-tarief op een hoog niveau blijft. De grootste bron van zorg blijft de inflatie, die in de twaalf maanden tot en met maart 5,53% bedroeg – het hoogste percentage in meer dan twee jaar.

De perceptie van het comité ten aanzien van inflatierisico's is veranderd, wat een weerspiegeling is van de toegenomen onzekerheid. In maart wees de balans op een asymmetrie met "een grotere kans op hogere inflatie". In mei werd de beoordeling gewijzigd naar een scenario waarin "de toegenomen onzekerheid zowel de opwaartse als neerwaartse risico's heeft doen toenemen."

Opwaartse risico's blijven relevant:

• het loslaten van inflatieverwachtingen;
• veerkracht van de diensteninflatie; En
• impact van het economische beleid van de overheid.

De neerwaartse risico's hebben aan belang gewonnen, met de expliciete vermelding van een "meer uitgesproken mondiale vertraging" en een "verlaging van de grondstoffenprijzen".

Een andere belangrijke uitdaging die Copom benadrukt, is de dynamiek van de economische activiteit en de arbeidsmarkt. Ondanks tekenen van matiging in de groei, vertoont de economie nog steeds aanzienlijke kracht, waarbij de arbeidsmarkt "veel steun biedt voor consumptie en inkomen." Volgens het Comité is een gecontroleerde afname van de vraag noodzakelijk om de inflatie naar de vastgestelde doelstelling te laten convergeren.

De BC maakt zich ook zorgen over de kloof tussen begrotings- en monetair beleid. De perceptie van economische actoren ten aanzien van het begrotingsstelsel en de houdbaarheid van de staatsschuld blijft een belangrijke invloed hebben op de inflatieverwachtingen.

Het comité wijst erop dat de verzwakking van structurele hervormingen, de versoepeling van de begrotingsdiscipline, de uitbreiding van gerichte kredieten en de onzekerheden omtrent de schuldstabilisatie de neutrale rentevoet van de economie kunnen doen stijgen, wat zowel de effectiviteit van het monetaire beleid in gevaar brengt als de kosten van het desinflatieproces verhoogt.

De beoordeling van de BC met betrekking tot kredieten is dat de markt weliswaar nog steeds krachtig is, maar dat er al tekenen van matiging zijn. Voor huishoudens kan een hogere mate van betrokkenheid bij de schuldaflossing een signaal zijn voor een afname van de vraag naar nieuwe leningen. De directeuren van het agentschap benadrukken de noodzaak van voortdurende monitoring van veranderingen in kredietprogramma's, zoals particuliere leningen, waarvan de volledige effecten nog onzeker zijn.